Een voorversterker. In sommige gevallen kan dit apparaat onmisbaar zijn als jij met jouw platenspeler platen af wilt spelen. Maar wat is een voorversterker?
Er zijn namelijk verschillende manieren van voorversterken. Daarom ga ik jouw in dit blogbericht vertellen wat nu precies een voorversterker is en welke soorten er zijn.
Er zijn namelijk meerder manieren te bedenken om een voorversterker te gebruiken en in te bouwen. Ook zijn er situaties waarbij je geen voorversterker nodig hebt.
Om te weten hoe een voorversterker werkt is het eerst belangrijk om te weten wat er in de platenspeler gebeurd. Als je dat begrijpt, begrijp je ook een voorversterker werkt.
Daaropvolgend weet jij ook meteen of jij wel of geen voorversterker nodig hebt. Let’s go.
Ook interessant voor jou!
Beste voorversterker voor jouw platenspeler? Vind ze hier!
Het begint bij de naald van de platenspeler
De eerste bron van geluid bij platenspeler wordt geproduceerd, daar waar de naald over de plaat sleept. Of beter gezegd, waar de naald in de plaat sleept.
De vinylplaat, ongeacht welk formaat, is voorzien van minuscuul kleine groeven waar de muziek soort van in “geschreven” staat. Als we heel diep inzoomen op de groeven zullen we zien dat ze nergens hetzelfde zijn.
Doordat de groef qua breedte en diepte eigenlijk nergens hetzelfde is gaat ook de naald bij elk deel van de groef anders trillen.
Trillen van de naald is het eerste signaal dat opwekt wordt. Het kleine diamantje aan het uiteinde van de naald trilt elke keer met een andere frequentie. Dit is het allereerste begin van het signaal.
Het element “vertaald” de trillingen
Deze trillingen worden in het element waar de naald aan bevestigd zit omgezet in hele kleine, elektrische stromen. De output van bijvoorbeeld de Ortofon Pro S Stylus met element is slecht 5 milliVolt.
Dit is een hele lage spanning. Zou je deze lage spanning naar jouw versterker sturen dan kan de versterker hier niks mee.
De versterker vertaald normaliter de elektrische spanning die van de platenspeler komt in geluid, maar daar moet hij wel een fatsoenlijke elektrische spanning voor hebben.
Daar is waar de voorversterker in beeld komt
Nadat de het kleine elektrische stroompje op gang gekomen is komt de voorversterker in beeld. Het woord voor versterker zegt het eigenlijk al.
Hij versterkt de elektrische stroom voor, voordat het signaal richting de eindversterker gaat. De eindversterker zet het “opgepompte” elektrische stroompje om in geluid.
Het phonosignaal dat uit de platenspeler komt wordt omgezet in een linesignaal. Dit linesginaal kan in de versterker omgezet worden in geluid.
Maar toch heb je niet altijd een losse voorversterker nodig. Er zijn verschillende manieren waar en hoe het phonosignaal versterkt wordt.
Platenspeler met ingebouwde voorversterker
Veel van de simpele, nieuwe platenspelers die worden geleverd met een ingebouwde voorversterker. Vooral de platenspelers die enkel en alleen voor thuisgebruik geschikt zijn, zijn hiervan voorzien.
Met zo’n platenspeler hoeft je dus geen losse voorversterker te kopen. Deze platenspelers zijn leuk maar deze machines zijn niet te vergelijken met het duurdere segment DJ platenspeler.
Voor thuisgebruik natuurlijk heel erg fijn dat je de platenspeler zo op de versterker aan kunt sluiten en het werkt. Geen extra apparaten of een luxe mengpaneel nodig.
Mengpaneel met een voorversterker
Als je een wat uitgebreidere set wilt of je hebt misschien al een mengpaneel in huis dan is het verstandig om deze ook even goed te bekijken.
Er zijn namelijk ook mengpanelen waar een voorversterker inzit, of je kunt er eentje in laten bouwen. Dit zorgt er op zijn beurt voor dat je geen losse voorversterker nodig hebt, of perse een platenspeler met ingebouwde versterker.
Lang niet alle mengpanelen zijn voorzien van een voorversterker dus altijd even goed controleren.
Zelf heb ik ook nog een Behringer VMX1000 USB als huis-tuin-en-keuken mengpaneel. Dit zwarte mengpaneel is de nieuwere versie van de zilverkleurige VMX1000.
Dit mengpaneel heeft 3 kanalen die voorzien zijn van een voorversterker. Deze kanalen kun je schakelen naar phono en dan versterken ze het signaal van de platenspeler voor.
Wel is het belangrijk om te weten dat niet alle mengpanelen zo’n functie hebben. Uitgebreide broadcast mengpanelen van D&R zijn juist niet uitgerust met voorversterkers. Uiteindelijk heb je hiermee wel de mogelijkheid om RIAA gecorrigeerde kanalen erin te laten zetten.
Hi-Fi set met phonokanaal
De meeste nieuwe versterkers hebben deze functie niet meer. Deze is er afgehaald omdat platenspelers niet vaak meer gebruikt werden. Al is die tendens natuurlijk veranderd de laatste jaren.
Zelf ben ik nog in bezit van een oude Technics buizenversterker van 30 jaar oud. Hierop zit nog een phonokanaal en dus zit de voorversterker binnenin de versterker. Ik gebruik deze versterker nog veelvuldig omdat ik het “warme” buizengeluid prachtig vind.
Het signaal wordt eerst door de ingebouwde voorversterker “opgepompt” om daarna naar de eindversterker, in dit geval een eindbuis gestuurd te worden. Deze zet het elektrische signaal om in geluid.
Een losse voorversterker
Als je geen platenspeler hebt met ingebouwde versterker, geen mengpaneel met voorversterkte kanalen en geen Hi-Fi set met phonokanaal hebt, dan kun je ervoor kiezen om een losse voorversterker te kopen.
Deze voorvoorversterker plaats je dan tussen de platenspeler en de eindversterker. Of tussen de platenspeler en het mengpaneel. Dan leidt de mengpaneel het linesignaal naar de versterker.
Met een losse voorversterker er tussen is het wel zo dat je weer een extra apparaat hebt. Een extra apparaat dat kapot kan gaan of storing kan veroorzaken.
Toch, het is zeker geen slecht oplossing om een losse voorversterker te plaatsen als dit nodig is. Dit kan een goedkope oplossing zijn om jouw platenspeler voor te versterken.
Wat is de beste optie?
Nu wil je natuurlijk weten wat de beste optie is. Nou er is geen optie te noemen die echt de allerbeste is. Dit is namelijk helemaal afhankelijk van in welke situatie je zit.
Ook heeft niet iedereen het budget om een er een goede mixer bij te kopen. Ook is het mogelijk dat je helemaal geen mixer nodig hebt aangezien je maar 1 platenspeler wilt gebruiken.
Optie #1: Ik draai zo nu en dan een plaat
Deze optie komt veelvuldig voor. Je draait zo nu en dan een plaat en wilt geen godsvermogen uitgeven hiervoor. Dan is het wel even belangrijk om te kijken wat jouw installatie nu wel kan.
Heb jij een platenspeler zonder voorversterker en een eindversterker zonder phonokanaal? Dan raad ik je aan om een losse voorversterker te kopen. Dit is de goedkoopste optie als jij je platen af wilt spelen.
Ook vooral omdat je dit zo nu en dan doet, is een losse voorversterker een prima optie. Er zit dan wel een extra apparaat tussen dat weer kapot kan gaan maar die kans is niet zo heel groot.
Daarnaast is het kopen van een platenspeler met ingebouwde voorversterker ook een goede optie.
Optie #2: Ik wil 2 platenspelers thuis combineren
Dit is een tweede, wat uitgebreidere optie. Regelmatig zijn er mensen die thuis, 2 platenspelers willen combineren om lekker hun ouderwetse platen te draaien.
Dan raad ik je aan om een mixer te kopen die voorzien is van phonokanalen. Talloze mixers hebben tegenwoordig deze optie. Veel van deze mixers heb ook de optie om de aardekabel van de platenspeler aan te sluiten.
Een simpele mixer als de Behringer VMX1000USB heeft al de mogelijkheid van 3 phonokanalen, 2 linekanalen en 2 microfoonkanalen. Tevens kun je de phonokanalen ook gewoon naar een linekanaal schakelen voor bijvoorbeeld een laptop.
Mocht je al wel een mixer hebben maar is deze niet voorzien van phonokanalen? Je kunt dat 2 losse voorversterkers kopen maar ik zou ook echt het aanschaffen van een andere mixer overwegen.
Optie #3: Professionele DJ opstelling
De laatste optie die er is, is de professionele DJ opstelling. Dit is de opstelling waarin ik mezelf ook herken. In een opstelling als deze wil ik zeker niet voor losse voorversterkers kiezen.
Elke apparaat in de lijn tussen platenspeler en speaker kan kapot gaan, maar kan ook storing en brom veroorzaken. Daarom heb ik gekozen voor een 8 kanaals mixer waarvan er 2 voorversterkt zijn.
Zelf ben ik groot fan van de mixers van D&R. Toch is het zo dat deze mengtafels uit het allerduurste segment komen en is niet voor iedereen weggelegd.
Als je zo’n professionele opstelling wilt dan raad ik je aan om echt heel goed naar de mixer te kijken. Niet alleen de phonokanelen zijn belangrijk, ook de output is belangrijk. Je wilt namelijk een gebalanceerde uitgang van de mixer naar de versterker. Dit geschiedt met 2 XLR kabels.
Ook heb je bij zo’n opstelling nooit kanalen teveel. Als je er nog een laptop en een CD speler op aan wilt sluiten en een microfoon dan gaat het hard, zorg dus altijd voor genoeg kanalen.
Kies je voor zo’n opstelling? Dat is het laatste advies dat ik je geven wil, koop er een degelijke flightcase bij. Dit heb ikzelf ook gedaan en hier heb ik nog geen moment spijt van.
Niet alleen is het vervoeren veel makkelijker en sneller. Ook is de apparatuur goed beschermd en je hebt jouw gear in een handomdraai klaarstaan voor het volgende feestje.
Hier zie je mijn flightcase met 2 stuks Technics SL1200MK2 platenspelers en een D&R Clubmate mixer om alles door elkaar te kunnen mixen.
